İyi Hissetmek Zorunda Değilsin: Toksik Pozitiflik Nedir?
"Pozitif düşün, her şey güzel olacak!" – Peki ya olmazsa?
Hepimizin duyduğu bu cümleler, iyi niyetli gibi görünse de bazen üzerimizde baskı yaratabilir. Zihinsel sağlığımızla ilgili konuşmaların arttığı bu dönemde, bir başka sessiz tehlike de kendini gösteriyor: Toksik Pozitiflik.
Toksik Pozitiflik Nedir?
Toksik pozitiflik, kişinin her durumda "olumlu düşünmesi" gerektiği fikrinin abartılması ve olumsuz duyguların bastırılması anlamına gelir. Örneğin, üzgün olduğunuzu söylediğinizde "Takma kafana, her şey yoluna girer!" ya da ''İyi düşün, iyi olsun!'' gibi cevaplar almak bu kapsama girer.
Pozitif olmak iyidir elbette. Ancak sürekli olarak olumsuz duyguların yok sayılması, insanların kendilerini yalnız, suçlu ve eksik hissetmesine neden olabilir.
"Hissetme" Baskısı
Türk toplumunda "güçlü dur", "ağlama", "her şey yoluna girer" gibi ifadeler sıklıkla kullanılır. Bu tür sözler, aslında duyguları bastırmaya zorlar. Ancak yapılan araştırmalara göre bastırılmış duygular, stres seviyemizi yükseltir ve bu da uzun vadede hem psikolojik hem de fizyolojik problemlere yol açabilir.
Toksik pozitifliğin zararları arasında şunlar bulunur:
-
Gerçek duyguların bastırılması
-
Anksiyete ve depresyon riskinin artması
-
Empati yetersizliği
-
Kişisel ilişkilerde yabancılaşma
Pozitifliğin Dozu Kaçarsa…
Bir arkadaşınız size üzgün olduğunu söylediğinde, hemen "Pozitif ol, kötüyü çağırma!" gibi ifadeler kullanmak yerine, önce karşı tarafın duygusunu kabul etmek: "Seni anlıyorum, bu gerçekten zor olmalı." gibi bir yerden yaklaşmak çok daha etkili olacaktır.
Ne Yapabiliriz?
-
Duyguları normalleştirmek: Her zaman mutlu olmak zorunda değiliz.
-
Destekleyici olmak: Yargılamak yerine dinleyin.
-
Gerçekçi pozitiflik: İyimser olun ama gerçeklerden kopmayın.
-
Kendinize izin verin: Üzgün, sinirli, kırgın olmak insani duygulardır.
Unutma: "İyi hissetmek zorunda değilsin."
Bazen sadece kötü hissettiğini kabul etmek bile bir adımdır. Kendimize karşı nazik olmayı, hem kendimizin hem de başkalarının duygularını bastırmadan ifade etmelerine alan açmayı öğrenmek bizler için çok daha iyi sonuçlar doğurabilir.
Kaynakça
-
Wyatt, Z. (2024). The Dark Side of #PositiveVibes: Understanding Toxic Positivity in Modern Culture. ResearchGate
-
Feltner, M.E. (2023). Toxic Positivity and Perceptions of Mental Health. ScholarCommons
-
Bhattacharyya, R. & Bhattacharyya, M. (2021). Toxic Positivity and Mental Health – It is OK to Not Be OK. ResearchGate
-
Chandra, A. (2025). Hidden Racism: The Experience of Toxic Positivity Within the Asian American Community. ProQuest